CAPUT XI.

9. Item sequuntur et dicunt: Is qui voluntate Patris descendit et ascendit, voluntate et praecepto  Patris sedit ad dexteram ejus, audiens Patrem sibi dicentem: «Sede ad dexteram meam, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum» (Psal. CIX, 1). Is qui voluntate et praecepto Patris sedit ad dexteram ejus, is voluntate et praecepto Patris in consummatione saeculi venturus est, Apostolo vociferante et dicente: «Et ipse», inquit, «Dominus in jussu, in voce Archangeli, et in tuba Dei descendet de coelo» (I Thess. IV, 15). Is qui voluntate et praecepto Patris veniet, voluntate et praecepto Patris judicaturus est totum mundum in aequitate, et redditurus singulis secundum fidem et opera sua; sicut ipse ait, «Pater judicat neminem, sed omne judicium Filio dedit»: item, «Sicuti audio, judico, et judicium meum verum est; quia non quaero voluntatem meam, sed voluntatem ejus qui me misit» (Joan. V, 22, 30). Unde et in judicando Patris praesentiam praeponit, et suam divinem dignitatem et potestatem secundam postponit, dicens: «Venite, benedicti Patris mei» (Matth. XXV, 34). Ergo justus judex est Filius: judicantis vero honor et auctoritas, Patris imperiales leges; sicut et Spiritus sancti officiosa advocatio et consolatio, Unigeniti Dei justi judicis est dignitas. Jam quae superius respondimus, etiam adversus ista similiter valent. Quod enim voluntati et praecepto Patris obediens est Filius, nec in hominibus demonstrat diversam imparemque naturam, patris praecipientis, et filii obedientis. Huc accedit quod Christus non tantum Deus est, qua natura aequalis est Patri; sed etiam homo, qua natura major est Pater, cujus etiam non solum Pater, verum et Dominus est. Nam inde est et illud propheticum: Dominus dixit ad me, Filius meus es tu (Psal. II, 7). Ibi est quippe inferior substantia qua Pater major sit, et servi forma cui Dominus sit. Haec autem forma humanitatis ejus, quam manente forma divinitatis accepit, ut in similitudinem hominum fieret et habitu inveniretur ut homo (Philipp. II, 6, 7), in judicio quoque apparebit, quo vivos et mortuos judicabit. Ideo dictum est de Patre, quod non judicabit quemquam, sed omne judicium dedit Filio (Joan. V, 22). Formam namque in Christo Filii hominis tunc ab eo judicandi videbunt impii, de quibus dictum est, Videbunt in quem confixerunt (Zach. XII, 10; Joan. XIX, 37). Dei vero formam in eodem ipso Christo, qua aequalis est Patri, utique non videbunt. Unde prophetia praecessit, Tollatur impius, ut non videat claritatem Domini (Isai. XXVI, 10). Quia et ad hoc pertinet, Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt (Matth. V, 8). Denique hoc apertissime testatur, ubi dicit, Potestatem dedit ei judicium facere, quoniam Filius hominis est (Joan. V, 27). Non ergo quoniam Filius Dei est; nam secundum hoc coaeterna illi cum Patre et una eademque potestas est: sed quoniam Filius hominis est, quod esse coepit ex tempore, ut potestas ei daretur in tempore. Quod non ita dicitur, tanquam eam sibi et ipse non dederit, id est, naturae in se humanae non dederit potestatem illa quae in eo natura divina est: absit hoc credere. Quomodo enim aliquid faceret Pater, nisi per unigenitum Filium? Nec sine Spiritu sancto, quia inseparabilia sunt opera Trinitatis. Ac per hoc quod potestatem Filio dedit quoniam Filius  hominis est, per eumdem ipsum ipsi dedit quoniam Filius Dei est. Omnia enim per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil (Joan. I, 3). Sed honorifice et competenter tribuit Patri quod etiam ipse facit ut Deus; quia de Patre est Deus. Ipse namque Deus est de Deo: Pater autem Deus, sed non de Deo.